วันอังคารที่ 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555



            สารประกอบเกิดขึ้นจากการแลกเปลี่ยนอนุภาคมูลฐานภายในอะตอม เพื่อให้อยู่ในสภาพที่เสถียรหรือสมดุล จึงเกิดเป็นโมเลกุลและสูตรสารเคมีต่างๆ ดังภาพ
ภาพที่ 21 การเกิดโมเลกุลของสารประกอบ
             สารประกอบชนิดหนึ่งๆ ที่เกิดขึ้นจะต้องมีอัตราส่วนของธาตุที่เป็นองค์ประกอบคงที่ จึงกลายเป็นสูตรเคมีที่ลงตัว เช่น
            น้ำ (H2O) ประกอบด้วยธาตุไฮโดรเจน และออกซิเจน โดยมีอัตราส่วนโดยอะตอมของ  H : O = 2 : 1, มีอัตราส่วนโดยมวลของ  H : O = 1 : 8 และ มีอัตราส่วนโดยปริมาตรของ  H : O = 2 : 1
            คาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ประกอบด้วยธาตุคาร์บอนและออกซิเจน โดยมีอัตราส่วนโดยอะตอมของ  C : O = 1 : 2 และ มีอัตราส่วนโดยมวลของ  C : O = 3 : 8
             ดังนั้น สูตรเคมี คือ กลุ่มของสัญลักษณ์ธาตุที่เขียนขึ้นเพื่อแสดงจำนวนอะตอมของธาตุที่เป็นองค์ประกอบของสาร สูตรเคมีที่แสดงชนิดของธาตุและจำนวนอะตอมที่เป็นองค์ประกอบใน 1 โมเลกุล เรียกว่า "สูตรโมเลกุล" ดังตัวอย่างสูตรโมเลกุลของสารประกอบต่อไปนี้
ตารางที่ 9 ตัวอย่างสูตรโมเลกุลของสารประกอบ
ชื่อสามัญ
ชื่อทางเคมี
สูตรเคมี
องค์ประกอบ
น้ำ
ไฮโดรเจนไดออกไซด์
H2O
ธาตุ H = 2 อะตอม และ O = 1 อะตอม
โซดาไฟ
โซเดียมไฮดรอกไซด์
NaOH
ธาตุ Na = 1 อะตอม, O = 1 และ H = 1 อะตอม
ผงฟู
โซเดียมไบคาร์บอเนต
NaHCO3
ธาตุ Na = 1 อะตอม, H = 1 อะตอม, C = 1 อะตอม และ O = 3 อะตอม
กรดเกลือ
ไฮโดรคลอริก
HCl
ธาตุ H = 1 อะตอม และ Cl =1 อะตอม
กรดกำมะถัน
ซัลฟิวริก
H2SO4
ธาตุ H = 2 อะตอม, S = 1 อะตอม และ O = 4 อะตอม
ปูนขาว (ปูนดิบ)
แคลเซียมออกไซด์
CaO
ธาตุ Ca = 1 อะตอม และ O = 1 อะตอม
หินปูน
แคลเซียมคาร์บอเนต
CaCO3
ธาตุ Ca = 1 อะตอม, C = 1 อะตอม และ O = 3 อะตอม
ดินประสิว
โพแทสเซียมไนเตรต
KNO3
ธาตุ K = 1 อะตอม, N = 1 อะตอม และ O = 3 อะตอม
ด่างทับทิม
โพแทสเซียมเปอร์-
แมงกาเนต
KMnO4
ธาตุ K = 1 อะตอม, Mn = 1 อะตอม และ O = 4 อะตอม